ศาสตร์แห่งมวยไชยา มวยไชยา… มิใช่เป็นเพียงมวยใต้ที่ก่อกำเนิดจากเมืองไชยา แท้จริงมวยไชยานั้นเป็นมวยในกองทนายเลือกของวังหลวง เป็นกองมวยรักษาพระองค์หน่วยที่สำคัญที่สุดใกล้ชิดองค์พระประมุขกว่าทหารหรือตำรวจเหล่าอื่นใด ประมาณช่วงรัชกาลที่ ๓ จึงได้ไปสู่เมืองไชยา เป็นสิ่งสูงสุดแล้วที่ได้ไป สูงสุดในทุกมิติทั้งมือเปล่าและอาวุธ หมายถึงเมื่อพระมหากษัตริย์ออกรบ หน่วยนี้ก็ต้องติดตามใกล้ชิดที่สุด เป็นทั้งหน้าช้าง เป็นทั้งรักษาพระองค์ เป็นทั้งจตุรงคบาท และอีกหลายๆชั้นหลายๆวง เป็นรัศมีรอบทิศ สภาพการรบรุกตลุมบอนแบบโบราณย่อมสั่งสมเคี่ยวกรำวิชาแห่งชีวิตนี้มาอย่างเอกอุ ในทุกมิติ ทุกสถานการณ์ ทุกสภาพภูมิประเทศ ทุกๆจำนวนศัตรูที่รุมล้อมรุมรบ ไทยมิเคยมีกำลังมากกว่าผู้รุกราน จะใหญ่จะเล็กไม่มีโอกาสหลบลี้หลีกหนี ศักดิ์ศรีแห่งทนายเลือกที่เป็นมวยหลวง ปรมาจารย์เขตร และครูทอง ท่านแรงมากในเรื่องนี้ ครูแปรงเองก็ได้รับอิทธิพลให้รู้สึกหยิ่งในศักดิ์ศรีแห่งสายวิชาของตนมิให้ปนกับวิชาใด (มิได้หมายถึงหยิ่งยโส) ทั้งนี้เพื่อส่งต่ออย่างบริสุทธิ์บริบูรณ์นั่นเอง เรื่องเคล็ดวิชา หลักวิชา มีครบมาแต่เดิม ไม่ว่าจะเป็น “เหยาะ ย่าง ยัก เยื้อง” , “ป้อง ปัด ปิด เปิด” , “ล้ม ลุก คลุก คลาน” , “ทุ่ม ทับ จับ หัก” ฯลฯ ซึ่งมีครบทุกเคล็ดอย่างสมบูรณ์อยู่แล้วก่อนลงใต้ ทุกเคล็ดวิชามีเคล็ดซ้อนเคล็ดมากมาย เนื่องเพราะมวยไชยาเป็นศาสตร์ การคุมมวยแบบไชยาเป็นแม่บทปฐมหลักอันสำคัญที่บูรพาจารย์ท่านกำหนดด้วยปัญญาอันลุ่มลึกแหลมคมแล้วว่า ดีเลิศที่สุดเท่าที่มนุษย์พึงมี เพราะได้รับยกย่องว่ามวยไชยาเป็นมวยที่จรดมวยรัดกุมที่สุดในประเทศ เท่าที่เคยมีมาตั้งแต่อดีตจวบปัจจุบัน (เป็นคำกล่าวของปราชญ์ในอดีต) อนาคตมวยต่างๆ โดยเฉพาะมวยที่มีมิติการเข้าทุ่ม จรดมวยแบบไชยา ก็มีให้เห็นกันบ้างแล้ว ด้วยเทคโนโลยีที่ทำให้โลกได้รู้จักกันมากขึ้น ลักษณะมวยไชยา เป็นการรับด้วยมุมแหลมของอวัยวุธที่มาจากการจรดมวย ทุกมุมและทุกมิติของท่าคุมมวยไชยา จะเต็มไปด้วยเหลี่ยมด้วยมุมรอบตัวคอยส่ายรับการจู่โจม เป็นเส้นสายลวดลายของวิชา จึงมีเอกลักษณ์และอัตลักษ์ในการจรดมวยอย่างที่เห็น อีกทั้งยังส่งเสริมการใช้เคล็ดหลักวิชาที่มีทั้งหมดให้สอดประสานร่วมกันจนเป็นหนึ่งเดียวดั่งสายน้ำ “ตีได้ตี” “จับได้ให้จับ” “ทุ่มได้ให้ทุ่ม” “หักได้ให้หัก” ฯลฯ แล้วแต่สถานการณ์นั้นๆ (ท่าเสือลากหาง)  ในวิชาโบราณแขนงอื่นๆ ซึ่งมีหลักปรัชญาความคิดในแบบโบราณ ก็พบว่ามีวิธีคิดและหลักการที่คล้ายคลึงกัน เช่น การย่อต่ำที่พบในมวยไชยา ทางด้านเมืองเหนือ มีมวยเหนือและดาบเหนือซึ่งมีท่าที่ย่อต่ำมากๆเช่นกัน มวยโคราช มวยลพบุรี เท่าที่ทราบขณะเข้ามวยบางครั้งก็ย่อต่ำเช่นกัน เพียงแต่อาจจะไม่ใช้เป็นท่าหลักในการจรดมวยเท่านั้นเอง ครูแปรง / ๓๐ สิงหาคม ๒๕๕๓ * คัดลอกจากบทความที่ครูแปรงเคยเขียนขึ้น เมื่อวันที่ ๓๐ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๓